Chuyên mục
Khám phá Vui cùng STEAM

Series “Anyone Can Code”: Phụ Nữ Làm Lập Trình

Lấy cảm hứng từ câu nói “Anyone Can Cook” của Bếp trưởng Gusteau trong bộ phim “Chú chuột đầu bếp”, STEAM for Vietnam đã cho ra mắt chuyên mục “Anyone Can Code”. Chúng tôi tin rằng, bất cứ ai, không kể tuổi tác hay giới tính, đều có thể lập trình, thậm chí là trở thành những nhà lập trình vĩ đại. Chuyên mục “Anyone Can Code” sẽ đem tới cho các bạn những câu chuyện phi thường, thay đổi những định kiến về ngành STEM.

Nhìn lại các thế kỷ trước, những người biết đọc và viết luôn có một vị trí quyền lực, kiểm soát cả hiện tại và tương lai. Ngày nay, khi cuộc sống con người được gắn liền với công nghệ, ngôn ngữ lập trình trở thành một ngôn ngữ giao tiếp cần thiết và đầy hứa hẹn trong kỷ nguyên số, những người nắm bắt được nó có nhiều lựa chọn hơn để thành công cũng như định hình tương lai của họ thay vì là người tiêu dùng công nghệ thụ động. Từ đó, việc trang bị kỹ năng lập trình từ sớm, dù ở bất kì độ tuổi, giới tính nào là vô cùng cần thiết.

Tuy nhiên, số liệu thực tế đã chỉ ra rằng: Lượng nữ giới tham gia vào những công việc thuộc lĩnh vực công nghệ, đã giảm mạnh từ đầu những năm 90. Cũng vì lẽ đó, khi nhắc đến việc học lập trình, nhiều người thường mặc định đây là việc chỉ dành riêng cho đấng mày râu và không phải môn học lý tưởng với phái nữ. Đấy là một quan niệm hoàn toàn sai lầm.

Theo tổ chức “Code Like a Girl”, một nghiên cứu vào năm 2016 đã thống kê: Trong 3 triệu yêu cầu được gửi trên GitHub — một hệ thống quản lý dự án và các mã lập trình, hoạt động như một mạng xã hội cho lập trình viên — các mã lập trình do phụ nữ viết đã được phê duyệt gần 79% trong khi con số này của nam giới là 74,6%. Điều này cho thấy, phụ nữ hoàn toàn có tiềm năng trong việc lập trình cũng như có thể đạt được nhiều thành công trong lĩnh vực này.

Source: quantrimang.com

Ngoài ra, trước khi trở thành công việc đặc thù của nam giới, ít ai biết, các bóng hồng mới là những người đi tiên phong trong lĩnh vực lập trình này.

Đầu tiên phải kể đến Augusta Ada King hay thường được gọi là Ada Lovelace (10/12/1815–27/11/1852), một nhà văn, nhà toán học tài ba người Anh. Ada được xem là nhà lập trình máy tính đầu tiên trên thế giới khi ngay từ giữa thế kỷ 19, lúc mà chiếc máy tính đầu tiên còn chưa ra đời, bà đã viết ra những mã lập trình máy tính đầu tiên. Trong những chú thích của mình, Ada Lovelace mô tả cách tạo code (mã lập trình) để thiết bị xử lý thêm cả chữ cái và biểu tượng chứ không chỉ các con số. Bà cũng lý thuyết hóa phương pháp để máy móc lặp lại một chuỗi lệnh, quá trình được gọi là “vòng lặp” (Loop) mà các chương trình máy tính ngày nay sử dụng.

Tiếp đến là Grace Hopper, lập trình viên tạo ra chiếc máy tính kỹ thuật số điện tử đầu tiên — UNIVAC. Về sau, các trạm theo dõi của NASA đã sử dụng phần cứng UNIVAC để liên lạc với các phi hành gia trong không gian. Năm 2016, Hopper đã được truy tặng Huân chương Tự do của Tổng thống vì những đóng góp của bà. Grace Hopper còn được lấy tên cho hàng loạt công trình, giải thưởng, học bổng liên quan đến công nghệ như một sự tưởng nhớ và kính nể đối với một tượng đài trong lĩnh vực lập trình.

Hình ảnh Grace Hopper làm việc (source: news.yale.edu)

Và còn rất nhiều cái tên thành công khác như Margaret Hamilton, người trong nhóm thiết kế, xây dựng phần mềm điều khiển bay cho chương trình Apollo — dự án đưa con người lên mặt trăng, Katie Bouman — người tạo ra thuật toán giúp chụp được hình ảnh của hố đen trong vũ trụ hay Danielle Feinberg — nữ lập trình viên của hãng phim hoạt hình nổi tiếng Pixar…Tất cả đều là niềm tự hào của giới nữ lập trình viên và là tấm gương sáng cho chúng ta thấy định kiến về việc chỉ con trai có thể học lập trình là sai.

Hình ảnh Margaret Hamilton và số mã code bà đã viết cho chương trình Apollo (source: news.mit.edu)

Một nghiên cứu khác cho thấy, phụ nữ làm việc trong lĩnh vực công nghệ sẽ có thu nhập cao hơn 35% so với phụ nữ làm ở các lĩnh vực phi công nghệ. Ngoài ra, ngày càng có nhiều công ty lớn đang chủ động tìm kiếm các nữ lập trình viên, điển hình là Apple khi gần đây họ đã khẳng định muốn tuyển dụng nhiều phụ nữ hơn trong lĩnh vực công nghệ. Chính vì thế cơ hội việc làm là rộng mở cho bất kỳ ai dù là nam hay nữ. Đương nhiên, tiếp xúc với lập trình từ sớm sẽ là một lợi thế lớn, đặc biệt là với các mầm non tương lai.

Source: Kevin Chen Medium

Việc học lập trình không chỉ nâng cao tư duy logic mà còn phát triển trí tưởng tượng, tính kiên nhẫn, phán đoán thẩm mỹ và kỹ năng thiết kế của trẻ. Vì thế, ngay cả với các bé không có định hướng theo lập trình lâu dài, đây vẫn sẽ là một kỹ năng nền quý giá, giúp ích cho bất kỳ ngành nghề nào mà các em muốn hướng đến trong tương lai.

Học lập trình không hề phân biệt giới tính hay thậm chí tuổi tác, điểm mấu chốt là niềm đam mê, và tính cách dám thử thách, không ngại khó. Giúp trẻ nhận ra việc học lập trình không chỉ mang lại lợi ích mà còn có rất nhiều niềm vui cũng là điều mà STEAM for Vietnam hướng đến.

STEAM for Vietnam sẽ tổ chức Coding Bootcamp 2020 theo hình thức Live MOOC đầu tiên ở Việt Nam vào mùa hè năm nay, tập trung vào chương trình dạy Lập trình Máy tính cho các em học sinh. Chương trình được thiết kế phù hợp với các bạn nhỏ ở cấp THCS, đặc biệt từ lớp 6 tới lớp 8 nhưng học sinh ở mọi lứa tuổi đều có thể tham gia.

Theo dõi thông tin trên STEAM for Vietnam để cùng cập nhật những thông tin mới nhất về Coding Bootcamp 2020: https://www.facebook.com/steamforvietnam.org

Nguồn tham khảo:

https://www.internationalschoolparent.com/articles/why-is-it-important-to-teach-programming-to-girls/

https://quantrimang.com/10-bong-hong-tuyet-voi-nhat-moi-thoi-dai-trong-lang-lap-trinh-161638

https://www.space.com/34885-grace-hopper-biography.html

https://code.likeagirl.io/11-resources-for-women-who-want-to-learn-to-code-79ee4ba74f79

https://funtech.co.uk/latest/why-should-girls-learn-to-code

https://www.computerworld.com/article/3433260/apple-wants-and-needs-more-female-coders.html

Chuyên mục
Khám phá Vui cùng STEAM

Series “Anyone Can Code”: Siêu năng lực của những đứa trẻ viết “code”

Bạn có bao giờ để ý là, khả năng tạo ra những thay đổi là một loại siêu năng lực mà hầu hết ai trên thế giới này cũng có thể sở hữu nếu họ muốn. Nick Fury, tuy không sở hữu khả năng bay hay siêu sức mạnh như Iron Man hay Captain America, nhưng ông xứng đáng được gọi là một siêu anh hùng thầm lặng, khi sở hữu khả năng nhìn nhận và tạo ra những thay đổi. Sẽ không có một biệt đội báo thù bảo vệ Trái Đất nếu không có người như Nick Fury đặt nền móng.

Trong lĩnh vực khoa học máy tính, không sai khi nói rằng kỹ năng lập trình chính là một loại siêu năng lực, vì chính nó đang giúp tạo ra rất nhiều đổi mới trong cuộc sống hiện tại và tương lai của con người. Không chỉ người lớn mà các em nhỏ cũng có thể sở hữu siêu năng lực này. Chính các em đang đóng góp rất nhiều đổi mới cho xã hội xung quanh. Trong chuyên mục “Anyone Can Code” lần này, hãy để STEAM for Vietnam kể với các bạn câu chuyện về “Siêu năng lực của những đứa trẻ viết học “code” nhé!

Thomas Suarez — “Ngày nay, nhờ công nghệ mà học sinh đôi khi có thể hiểu biết nhiều hơn giáo viên ở một mảng nào đó.”

Thomas Suarez là một cậu bé người Mỹ tự học phát triển phần mềm từ năm 10 tuổi. Trong khi hầu hết các bạn bè cùng trang lứa đều thích chơi điện tử, thì Thomas lại chọn tự học cách tạo nên chúng. Vào năm 12 tuổi, Thomas đã tự mình viết ra bốn ứng dụng trên nền tảng iOS, mà tiêu biểu nhất là “Earth Fortune” và “Bustin Jieber.”

(Source: STEAM for Vietnam)

“Các bạn xung quanh cháu đều thích chơi điện tử, nhưng khi các bạn ấy muốn tự tạo ra một trò chơi như thế lại rất khó khăn, bởi có rất ít bạn biết cách tự học lập trình.” Thomas chia sẻ trong bài diễn thuyết của em trên TEDTalk. “Muốn học đá bóng, thì chúng cháu có thể đến câu lạc bộ, muốn chơi violin thì có thể theo học cô giáo ở nhạc viện, nhưng nếu muốn học phát triển ứng dụng điện thoại, thì chúng cháu chả biết đi đâu cả. Nhiều bậc phụ huynh thậm chí còn không biết đến lập trình mà.”

Thomas tại buỗi diễn thuyết tại TEDTalk (Source: STEAM for Vietnam)

Nhận thấy một thực tế như vậy, Thomas đã tự tìm cách mày mò để học lập trình. Em tự tìm tài liệu để học những ngôn ngữ lập trình tiêu biểu như Python, C hay Java, và cả những cách phát triển ứng dụng trên nền tảng iOS. Không chỉ dừng lại ở việc tự học lập trình, Thomas còn muốn tạo ra thay đổi bằng cách xây dựng một cộng đồng các bạn nhỏ học lập trình tại chính ngôi trường em đang theo học. Thomas cùng giáo viên đã mở một câu lạc bộ “phát triển ứng dụng” ở trường, nơi mà học sinh nào cũng có thể tham gia và học lập trình. Lợi nhuận từ những ứng dụng được tạo ra bởi các em học sinh ở câu lạc bộ, đều được quyên góp vào các quỹ giáo dục địa phương.

Năm 2012, Thomas 12 tuổi. Em sử dụng những hiểu biết về lập trình của mình để tạo ra những thay đổi lớn lao tại ngôi trường cấp 2 em theo học. Sau 8 năm, cậu bé 12 tuổi ngày nào giờ đang đang theo học đại học công nghệ Georgia và cũng đã tự mở một công ty công nghệ riêng tên Teleportal. Chắc chắn với khả năng của mình, Thomas sẽ luôn tạo ra rất nhiều thay đổi tích cực trong tương lai.

Samaira Mehta — “Chúng ta có thể giúp tạo ra thay đổi để giải quyết những vấn đề của thời đại này, để khiến thế giới trở nên tốt đẹp hơn.”

Samaira Mehta là một cô bé 10 tuổi, như rất nhiều bé gái khác ở Mỹ, thích tham gia hoạt động ngoài trời hay những thử thách nhảy trên mạng. Nhưng điều đặc biệt hơn cả về Samaira chính là em còn là giám đốc và nhà sáng lập của CoderBunnyz, một trò chơi board game dạy trẻ em những khái niệm cơ bản của lập trình.

(Source: STEAM for Vietnam)

“Cháu rất thích học lập trình. Nhờ bố mà cháu có cơ hội tiếp xúc với lập trình và trí tuệ nhân tạo từ sớm. Vậy nên cháu muốn những bạn nhỏ như cháu có cơ hội được tiếp xúc sớm với ngôn ngữ lập trình, và các bạn ấy có thể cân nhắc nó như một nghề trong tương lai” — Samaira chia sẻ trong một bài phỏng vấn cùng với kênh CNBC. “Trong CoderBunnyz, người chơi sẽ phải sử dụng các thẻ bài để giúp thỏ ăn, thu hoạch cà rốt và giúp thỏ đi đến đích. Những khái niệm cơ bản về lập trình sẽ được lồng ghép trong trò chơi. Như vậy các bạn nhỏ vừa có thể chơi, mà vừa có thể hiểu thêm về lập trình.” Cho đến thời điểm hiện tại, trò chơi này đã bán được hơn 17,000 bản, và Samaira cũng đang tiếp tục tập trung phát triển thêm rất nhiều trò chơi khác.

Samaira cùng những con số ấn tượng (Source: STEAM for Vietnam)

Ngoài ra, Samaira còn là người sáng lập tổ chức “Girl U Code”, một tổ chức giúp các bé gái có hoàn cảnh khó khăn học lập trình. Em cũng từng được mời diễn thuyết trong hơn 60 buổi hội thảo ở Google, Microsoft hay Intel để gặp gỡ và truyền cảm hứng cho hơn 2000 bạn cùng trang lứa. Với những tài năng và đóng góp của mình, Samaira đã vinh dự được nhận thư ghi nhận từ Michelle Obama.

Trong tương lai, Samaira sẽ hoàn thành chương trình cấp ba, vào đại học và tiếp tục phát triển con đường công nghệ em đã chọn.

Tạm kết

Thomas năm 12 tuổi hay Samaira năm 11 tuổi đều là những cô bé, cậu bé có niềm đam mê với lập trình và may mắn được tiếp xúc với lập trình từ sớm. Việc sở hữu thứ kỹ năng giúp các em, dù còn nhỏ tuổi, nhưng đã có thể tạo ra thay đổi và lan tỏa câu chuyện truyền cảm hứng đến bạn bè cùng trang lứa.

Để tạm kết lại bài viết này, STEAM for Vietnam xin trích dẫn lại một câu nói của chính Samaira, khi em phỏng vấn cùng YourStory.

“Tuổi tác chỉ là một con số. Nếu bạn có một ý tưởng, thì dù bạn bao nhiêu tuổi, bạn đang sở hữu năng lực để thay đổi thế giới này.”

— — —

STEAM for Vietnam mong muốn truyền tải sứ mệnh này đến với thế hệ trẻ Việt Nam, bước đầu thông qua hình thức dạy Lập trình qua ngôn ngữ Scratch — với hơn 150 quốc gia đã đưa vào sử dụng và có sẵn trong hơn 40 ngôn ngữ bao gồm Tiếng Việt. Coding Bootcamp 2020 theo hình thức học trực tuyến Live MOOC đầu tiên ở Việt Nam sẽ được STEAM for Vietnam tổ chức vào mùa hè này. Học sinh ở bất cứ độ tuổi và trình độ nào cũng có thể tham gia chương trình, đặc biệt chương được thiết kế phù hợp nhất cho các em lứa tuổi cấp Hai.

Theo dõi thông tin trên fanpage STEAM for Vietnam để cùng cập nhật những thông tin mới nhất về Coding Bootcamp 2020https://www.facebook.com/steamforvietnam.org

Email: hello@steamforvietnam.org

Website: https://www.steamforvietnam.org